به نقل از «خبرگزاری برنا»

یک میلیارد دلار معلق روی هوا

تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۵۵۶۶۹

با وجود گذشت ۶ ماه از جنگ روسیه و اوکراین از فرصت یک میلیارد دلاری ایجاد زمینه تجارت گاز و فرآورده های نفتی به خصوص بنزین و گازوئیل غفلت شده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا، با آغاز جنگ روسیه و اوکراین طبق برنامه تحریمی اتحادیه اروپا، روابط گسترده روسیه با اروپا در حوزه انرژی شامل نفت، گاز و فراورده‌های نفتی تحت تاثیر قرار گرفت که نتایج آن با افزایش بهای گاز، نفت خام و فراورده‌های نفتی پدیدار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روسیه با برخورداری از ظرفیت پالایشی بیش از 6 میلیون بشکه در روز از جمله کشورهای پیشرو در تولید فراورده‌های نفتی است. در سال 2021 پالایشگاه های روسیه 2.8 میلیون بشکه در روز فرآورده‌های نفتی صادر کردند که اروپا بازار اصلی محصولات نفتی روسیه بوده‌است.

از لحاظ ارزش در سال 2020، روسیه 48 میلیارد دلار صادرات فراورده‌های پالایشی داشته‌ که مقاصد اصلی این فراورده‌های نفتی هلند (6.79 میلیارد دلار)، ایالات متحده (9.62 میلیارد دلار)، چین (4.52 میلیارد دلار) فرانسه (2.92 میلیارد دلار)، ترکیه (2.49 میلیارد دلار) و آلمان (2.22 میلیارد دلار) بودند.

به عبارت دیگر در سال 2020 بیش از 60 درصد از ارزش صادرات فراورده‌های نفتی روسیه معادل 29 میلیارد دلار به اروپا است. حدود 27 درصد معادل 12.8 میلیارد دلار به کشورهای آسیایی (عمدتا چین، ترکیه و کره جنوبی) صادرات کرد. بنابراین اگر کشورهای اروپایی خواهان ادامه روند تحریم‌ها علیه روسیه باشند، برای ۲.۷ میلیون بشکه در روز نفت خام و حدود  ۱.۱۵ میلیون بشکه در روز فرآورده نفتی نیز می‌بایست جایگزین مناسب پیدا کنند.

در این شرایط با توجه به کاهش واردات فراورده‌های نفتی بسیاری از کشورهای اروپایی، آسیایی (کره جنوبی) و ایالات متحده از روسیه، کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی از جمله نزدیکی و اتصال دریایی به کشور روسیه و داشتن مرزهای زمینی با بسیاری دیگر کشورهایی که واردکننده فراورده‌های نفتی هستند، می‌تواند از این فرصت استفاده کرده و نقش خرید فراورده‌های روسیه و فروش آن به کشورهای دیگر را ایفا کند.

علاوه براین در شرایط کنونی و با توجه به بالاگرفتن اختلافات سیاسی روسیه با کشورهای بلوک غرب، حتی با وجود امکان صادرات فراورده‌های نفتی روسیه به کشورهای اروپایی و سایر کشورهای متحد، روسیه در صورت دسترسی به بازارهای جایگزین، ترجیح بر عدم صادرات فراورده‌های نفتی به اروپا دارد.

مصرف فراورده‌های نفتی روسیه در استان‌های شمالی/ صادرات از جنوب کشور

پالایشگاه‌های روسیه حدود 150 میلیون لیتر بنزین و حدود 265 میلیون لیتر گازوئیل به صورت روزانه تولید می‌کنند که طبق آمارهای سال 2021 به ترتیب حدود 15 میلیون لیتر بنزین و 155 میلیون لیتر از آن صادر شده‌است. از این مقدار روزانه 120 میلیون لیتر گازوئیل به اروپا صادر شده که به عبارت دیگر روسیه تامین کننده حدود 60 درصد گازوئیل وارداتی اروپا بوده‌ و علاوه براین، عمده مقصد بنزین صادراتی روسیه نیز به کشورهای اروپایی است.

در شرایط پیش رو فرصت تعامل نفتی با کشور روسیه در قالب‌های سوآپ یا خرید و فروش فراورده یکی از گزینه‌های همکاری ایران با این کشور است که مزایای همچون ارتقای روابط دو کشور به سطوح راهبردی در منطقه، درآمدزایی برای کشور از طریق خرید و فروش یا سوآپ فراورده و تامین نیاز استان‌های شمالی به سوخت گازوئیل و بنزین و آزادشدن بخشی از ظرفیت پالایشگاه‌های جنوبی به منظور صادرات فراورده است. به‌طوریکه از هزینه‌های پمپاژ فراورده از پالایشگاه‌های جنوبی به استان‌های شمالی کاسته‌می‌شود.

طبق آمارهای سال 1399 میانگین مصرف کل نفت گاز کشور حدود 101.2 میلیون لیتر در روز و مجموع تولید نفت گاز پالایشگاه‌های کشور میانگین 103 میلیون لیتر در روز بوده‌است. در این شرایط علاوه براینکه بازارهای صادراتی نفت گاز ایران از دست رفته‌، پیش بینی می‌شود روند تولید و مصرف این فراورده در ایران به زودی سر به سر شود.

لازم به ذکر است که در حال حاضر فقط از پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس روزانه حداقل 120 هزار بشکه در روز گازوئیل با هدف مصرف در استانهای شمال، شمال شرقی و غربی به منطقه ری ارسال می‌شود. همچنین استان‌های نیمه شمالی کشور حدود 260 هزار بشکه در روز بنزین مصرف می‌کنند در حالیکه ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه‌های تبریز و تهران حدود 65 هزار و 200 هزار بشکه در روز باقیمانده از پالایشگاه‌های جنوبی کشور تأمین می‌شود.

با توجه به ظرفیت‌های اسکله‌های نکا و نوشهر و همچنین خطوط لوله متصل به پایانه‌های شمال کشور می‌توان انتظار داشت ظرفیتی به اندازه حداقل 200 هزار بشکه فراورده گازوئیل و بنزین بدون نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها قابلیت تبادل با روسیه را داشته‌باشد.

فرصت‌سوزی وزارت نفت پایان می‌یابد؟

با وجود مزایای راهبردی ذکر شده در خصوص تجارت و تبادلات فراورده‌های نفتی با روسیه و البته ظرفیت‌های زیرساختی و جغرافیایی موجود، متاسفانه با گذشت حدود 6 ماه از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، در حوزه انرژی فرصت‌های همکاری با کشور روسیه  به قراردادهای اجرایی منجر نشده و در سطح گفت و گو و تفاهمنامه باقی مانده‌ لذا باید دید این فرصت چه زمانی تبدیل به فایده برای کشور خواهد شد.

آیا این خبر مفید بود؟ 0 0

نتیجه بر اساس 0 رای موافق و 0 رای مخالف

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: روسیه گاز دیپلماسی انرژی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۵۵۶۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گزیده‌های نفتی هفته

خبرهای مربوط به سفر وزیر نفت به همراه رئیس‌جمهوری به پاکستان و سریلانکا، معرفی ابرپروژه‌های صنعت گاز برای سرمایه‌گذاری و استفاده از فناوری هسته‌ای برای کمک به صنعت نفت را در گزیده‌های نفتی این هفته بخوانید.

سفر وزیر نفت به پاکستان و سریلانکا: جواد اوجی، وزیر نفت روز دوشنبه این هفته (سوم اردیبهشت) به همراه رئیس‌جمهوری و برخی دیگر از وزیران کابینه عازم اسلام‌آباد پاکستان و پس از پایان این سفر، بامداد روز چهارشنبه (پنجم اردیبهشت) عازم کشور سریلانکا شد.

وزیر نفت در جریان سفر به اسلام‌آباد با مصدق مسعود ملک، وزیر نفت پاکستان، دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار، هر دو طرف بر تحکیم روابط دو کشور، به‌ویژه در بخش انرژی و نفت و گاز تأکید کردند.

توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه انرژی و صدور خدمات فنی و مهندسی از مهم‌ترین محورهای مذاکرات وزیران نفت ایران و پاکستان بود. اوجی همچنین در حاشیه اعلام کرد که طرف پاکستانی مشتاق است هرچه زودتر تزریق گاز به خط لوله آی‌پی انجام شود و با اقدام‌هایی که انجام خواهد شد، امیدواریم طبق قرارداد بین‌المللی که بین ایران و پاکستان امضا شده است، در دوران فعالیت دولت سیزدهم شاهد آغاز صادرات گاز به پاکستان باشیم.

هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری برای حجم مبادلات اقتصادی ایران و پاکستان: سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری نیز در جریان سفر به پاکستان، در نشست مطبوعاتی مشترک با شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور بیان کرد: افزایش تبادلات اقتصادی و تجاری ایران و پاکستان در گام نخست ۱۰ میلیارد دلار هدف‌گذاری شده است. وی همچنین در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور، با تشریح برخی زمینه‌های مساعد برای گسترش همکاری‌ها و روابط ایران و پاکستان از جمله در حوزه انرژی، به اهمیت امنیت به‌ویژه در مرزهای مشترک دو کشور برای رونق تبادلات مرزی اشاره کرد.

سیدابراهیم رئیسی همچنین روز پنجشنبه (ششم اردیبهشت) پس از بازگشت از سفر رسمی به دو کشور پاکستان و سریلانکا، در گفت‌وگویی درباره نتایج و دستاوردهای این سفر تصریح کرد: در سفر به پاکستان درباره همکاری‌ها در حوزه انرژی تصمیم‌هایی گرفته و مقرر شد این همکاری‌ها با قوت ادامه یابد.

استفاده از فناوری هسته‌ای برای کمک به صنعت نفت: تفاهم‌نامه همکاری وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی ایران این هفته بین محمد قنادی‌مراغه، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی سازمان انرژی اتمی ایران، و وحیدرضا زیدی‌فر، معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری امضا شد.

معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری در آیین امضای این تفاهم‌نامه با بیان اینکه با آغازبه‌کار دولت سیزدهم بحث افزایش همکاری میان این وزارتخانه و سازمان انرژی اتمی ایران بیشتر مورد تأکید قرار گرفت، گفت: تلاش می‌کنیم از سرریز فناوری‌های به‌دست‌آمده در صنعت هسته‌ای کشور برای افزایش کیفیت محصولات نفتی بهره ببریم.

معرفی ابرپروژه‌های صنعت گاز برای سرمایه‌گذاری: نشست متقاضیان سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مخازن ذخیره‌سازی زیرزمینی گاز طبیعی، مگاپروژه هوشمندسازی و بهینه‌سازی مصرف گاز در ایستگاه‌های تقویت فشار، این هفته با حضور نمایندگان شرکت‌های فولادی کشور به میزبانی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران برگزار شد که طی آن پروژه‌های ذخیره‌سازی مخزن نمکی نصرآباد کاشان، میدان هیدروکربنی شوریجه مشهد، مگاپروژه هوشمندسازی مصرف گاز و پروژه بهینه‌سازی مصرف گاز در ایستگاه‌های تقویت فشار گاز برای سرمایه‌گذاری به نمایندگان شرکت‌های فولادی کشور معرفی شدند.

تکمیل زنجیره ارزش، گلوگاه جهش تولید در صنعت پتروشیمی: مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی روز یکشنبه این هفته (دوم اردیبهشت) در نشست‌های تخصصی جداگانه با مدیریت‌های صنایع پایین‌دستی، کنترل تولید و طرح‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی، گلوگاه راهبرد جهش تولید در صنعت پتروشیمی را تکمیل زنجیره ارزش محصولات دانست.

وی همچنین در سفر به منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، در جمع مدیران عامل شرکت‌های پتروشیمی مستقر در این منطقه تأکید کرد که شرکت‌های پتروشیمی باید در صورت تولید تجهیز یا قطعه‌ای در داخل کشور، نیاز خود را از طریق تولیدکنندگان و سازندگان ایرانی تأمین کنند.

وی در سفر عملیاتی خود به عسلویه با اشاره به شتاب‌گیری روند جمع‌آوری گازهای همراه و مشعل در سال ۱۴۰۳ هم گفت: تا پایان امسال مشعل‌های گازی واحدهای پتروشیمی جمع‌آوری می‌شوند.

تداوم تنش‌ها در خاورمیانه و افزایش قیمت نفت: ادامه ارزیابی خطرهای ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه از سوی سرمایه‌گذاران، سبب شد قیمت‌ نفت این هفته و در روز سه‌شنبه (چهارم اردیبهشت) پس از کاهش در معامله‌های روز پیش افزایش یابد؛ قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال در این روز تا ساعت ۶ و ۳۴ دقیقه به‌وقت گرینویچ با ۱۸ سنت افزایش به ۸۷ دلار و ۱۸ سنت برای هر بشکه رسید. در همین حال، نفت خام شاخص دبلیوتی‌آی آمریکا نیز در این روز با ۱۶ سنت افزایش، ۸۲ دلار و ۶ سنت برای هر بشکه معامله شد.

دیگر اخبار: برگزاری نشست کارگروه راهبری به‌کارگیری هوش مصنوعی در صنعت نفت، تأکید معاون وزیر نفت بر وصول بدهی‌ ابربدهکاران صنعت گاز و بهره‌برداری از ۱۴ جایگاه سوخت مایع در منطقه فارس از دیگر خبرهای صنعت نفت در هفته جاری بودند.